Het actualiseren van de examenprogramma’s: hoe gaat dat precies in zijn werk? Voor welke uitdagingen staan de vakvernieuwingscommissies die hieraan werken? In deze blogserie lees je alles over dit bijzondere proces.
Deze keer: Mareike van der Keur, leraar klassieke talen en lid van de vakvernieuwingscommissie. Zij vertelt onder andere hoe de commissie ervoor zorgt dat het goede dat velen ervaren in het huidige examenprogramma behouden blijft, zonder dat het programma overladen wordt.
Leerlingen leren door het bestuderen van de oudheid na te denken over andere tijden en culturen en over zichzelf en de moderne wereld. Zo rusten de klassieke talen leerlingen toe voor hun leven als moderne burger en als mens. Hoe mooi zou het zijn als de nieuwe conceptexamenprogramma’s Griekse taal en cultuur en Latijnse taal en cultuur dat nog beter laten zien!
Als vakvernieuwingscommissie willen we de relevantie en de waarde van onze vakken duidelijk neerzetten. Met die instelling zijn we anderhalf jaar geleden van start gegaan.
Balanceren tussen onze werkopdracht en talloze verschillende ideeën, meningen en gedachten is niet altijd makkelijk. We streven er telkens naar het goede te kunnen behouden dat velen ervaren in de uitvoering van het huidige examenprogramma, zonder dat het programma te overladen wordt.
Dat betekent bijvoorbeeld dat begrip van de authentieke tekst in het examenprogramma het uitgangspunt blijft vormen, dat er ruimte blijft om te vertalen en dat er in keuzedomeinen gelegenheid is voor het bestuderen van taal en van cultuur als doelen op zich.
We wegen de belangen en standpunten uit verschillende hoeken van het veld zorgvuldig. Hiervoor is onze advieskring van onschatbare waarde. De feedbacksessies die de vakvereniging organiseert zijn ook ontzettend waardevol voor ons, net als de leerlingpanels. Tijdens het panel in februari benoemden de leerlingen onder andere dat ze uitzien naar examenprogramma’s die vaker expliciet de link van de klassieken met het nu leggen en het nut voor het nu duidelijk maken.
We zien bij de feedbacksessies steeds een breed gedeelde passie voor onze vakken, die soms is terug te zien in sterke overtuigingen. Deze af en toe uiteenlopende overtuigingen maken het ons niet altijd makkelijk, maar tegelijk beschouwen we deze als onmisbaar om bewuste, onderbouwde en scherpe keuzes te kunnen maken.
Waarom de klassieke talen zo belangrijk zijn voor de moderne leerling, moet duidelijk blijken uit het ontwerp van de examenprogramma’s, zo stellen wij al op onze eerste dag als vakvernieuwingscommissie. We willen dat leerlingen ervaren hoe de wereld van vroeger en vandaag verbonden zijn, hoe mensen uit het verleden leefden met vergelijkbare dilemma’s als wij nu, en hoe het helpt als je je in een ander kunt verplaatsen.
Een zeer effectieve methode lijkt ons daarvoor om een Griekse of Latijnse tekst te interpreteren aan de hand van een thema. Zo zou een leerling bijvoorbeeld een gedeelte van de Ilias over Achilles kunnen interpreteren aan de hand van het thema ‘wat is een held?’. Dat biedt een opstap naar vragen als ‘was Achilles volgens de tekst een held?’, ‘hoe zagen mensen uit de oudheid en mensen daarna dat?’, ‘hoe kijken wij daar tegenaan?’ ‘waarom zijn helden voor ons anders dan voor mensen uit andere tijden en culturen?’ en ‘wat is voor jou een held?’.
Hoe waardevol is het als leerlingen zichzelf en anderen beter begrijpen door dit soort vragen! Hoe relevant zijn de klassieke talen als ze bijdragen aan het omgaan met andere culturele perspectieven in een geglobaliseerde wereld vol conflict!
We besluiten al vrij snel tot een indeling in domeinen waarin het hoofddoel ‘intercultureel bewustzijn door het lezen van een Griekse/Latijnse tekst’ duidelijk is terug te zien. Werken met een thema lijkt daarvoor een zeer effectieve methode.
De komende weken verwerken we de feedback van de derde feedbackronde. Deze feedback gaat vooral over de eindtermen en de inhoud van centraal examen (CE) en van schoolexamen (SE): moeten er op het CE ongeziene of geziene teksten centraal staan? Welke teksten van welke auteurs willen we de leerlingen op het CE voorleggen? En hoe formuleren we de eindtermen scherp en duidelijk? Er komt nog eenmaal een feedbackronde. Na de zomer gaat er een fase van beproeven in die tenminste een schooljaar in beslag neemt. Op basis van ervaringen uit de praktijk kan het examenprogramma dan nog bijgesteld worden.
Wij hopen van harte dat er binnenkort twee conceptexamenprogramma’s liggen waarin velen zich zullen herkennen. Conceptexamenprogramma’s die tot betrokkenheid leiden, uitdagen en haalbaar zijn. Conceptexamenprogramma’s die duidelijk laten zien dat klassieken de wereld van vroeger en vandaag verbinden, en je eigen wereld met die van de ander.
blijf op de hoogte
Altijd als eerste op de hoogte van de laatste ontwikkelingen? Meld je dan aan voor onze automatische updates. Je ontvangt dan een e-mail als wij een nieuwsbericht plaatsen.
